Michał Kajka (spotykane także Kayka ) urodzony 27 września 1858 w Skomacku Wielkim, zmarł 22 września 1940 w Orzyszu, polski poeta ludowy, artysta, działacz mazurski.
Pochodził z rodziny chłopskiej, był najstarszym synem kilkumorgowego wyrobnika wiejskiego Frycza i Justyny z Zawadzkich. Miał jednak możność już w siódmym roku życia uczęszczać na naukę do nauczyciela p. Owczarka, następnie p. Jasińskiego, a trzy lata później do szkoły ludowej w Rostkach.
Po skończeniu szkoły ludowej pracował jako parobek u bogatszych chłopów, nauczył się ciesielstwa i murarstwa, zawody te wykonywał później do końca życia. Z wsią Ogródek poeta związał się od 25-go roku życia czyli od 1883 roku pojmując za żonę dziewczynę z Ogródka - Wilhelminę Karaś. (zm. 1937). Początkowo zamieszkał w jej domu rodzinnym, ale szybko nabył ziemię i 3 lata później czyli w 1886r. zamieszkuje w domu, który sam zbudował.
Michał Kajka nie był ani Niemcem ani Polakiem, był Mazurem - człowiekiem pogranicza. Modlił się po polsku, ale mówił i czytał także po niemiecku. Chwalił swoje rodzinne strony, zachwycał się pięknem mazurskiej przyrody, ubolewał jednak nad zanikiem w tym krajobrazie „macierzyńskiej mowy” czyli języka polskiego.
Polskość Kajki ukształtowały: gwara mazurska, religijne księgi ewangelickie drukowane staropolszczyzną oraz czasopisma, gazety i kalendarze drukowane dla Mazurów po polsku czcionką gotycką.
Z jego tekstów wyzierają: bieda, strach przed złem, niechęć do wojen, niepokój o moralność młodego pokolenia, obraz prac w gospodarstwie i zmagania z nieprzychylną aurą w czasie tych prac.
Mimo trudów ludność wsi mazurskich nie opuszczało poczucie humoru, o czym świadczą humorystyczne wiersze Michała Kajki. Naśmiewa się w nich poeta z ludzkiej głupoty, lenistwa i cwaniactwa. Twórczość Michała Kajki jest jednym z nielicznych śladów po tych mieszkańcach tej ziemi, którzy żyli tu z dziada pradziada od wieków. Jego życie i twórczość symbolizują trudny los Mazurów rozdarty między polskość a niemieckość.
Od około 17 roku życia pisał wiersze w języku polskim. Poznał znanego pisarza mazurskiego Marcina Gerssa. Pierwsze utwory poetyckie opublikował w "Mazurze" Jana Karola Sembrzyckiego (1884), w 1886 ogłosił korespondencję w "Nowinach Śląskich". W kolejnych latach jego wiersze ukazywały się w "Mazurze", "Gazecie Ludowej" (Ełk), "Mazurskim Przyjacielu Ludu". Jednocześnie rozpoczął działalność społeczną i polityczną. Od 1890 zajmował się biblioteką Towarzystwa Czytelni Ludowych w Ogródku, był w gronie założycieli Mazurskiej Partii Ludowej (1896), w 1907 uczestniczył w spotkaniu polskich działaczy z Mazur i Wielkopolski w Szczytnie. Działał także na rzecz sprawy polskiej w okresie plebiscytu, a w kolejnych latach w Zjednoczeniu Mazurskim i Związku Polskich Towarzystw Szkolnych. Na licznych spotkaniach narodowych deklamował swoje wiersze. Już w 1897 określony przez Niemców mianem "zatwardziałego Polaka", od lat 30. znajdował się pod stałą obserwacją nazistów. Uniemożliwiono mu m.in. udział w wycieczce Mazurów do Polski w 1930, ale mógł przyjąć w 1935 wizytę Melchiora Wańkowicza. W ostatnich latach życia część utworów ogłaszał anonimowo. Pochowany został na ewangelickim cmentarzu w Ogródku.
Pośmiertnie odznaczony Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski (1945), został także uhonorowany (w trakcie uroczystych obchodów 100-lecia urodzin) pomnikiem w Ełku oraz muzeum w Ogródku (otwartym w 1968).
W warszawskim Aninie jest ulica jego imienia (dawniej Królewska), jego imię nosi także szkoła znajdująca się przy tej ulicy – Szkoła Podstawowa nr 218 im. Michała Kajki.
Część uratowanych w 1945 rękopisów poety znajduje się w Stacji Naukowej Polskiego Towarzystwa Historycznego w Olsztynie, część zaś w dziale rękopisów Biblioteki PAN w Krakowie. Przyczynił się do utrwalenia polskości na Mazurach. Jego utwory cechuje ogromne umiłowanie ojczystej ziemi, ludu mazurskiego i jego spraw. Poeta dotyka często w tych utworach rożnych problemów życia religijnego Mazurów, znajdując i przy tym okazję do upomnienia się o krzywdę ojczystego języka Za życia doczekał się zbioru Pieśni mazurskie (1927), który ukazał się nakładem redakcji "Gazety Mazurskiej" i "Mazura". Po śmierci utwory Kajki ukazywały się m.in. w zbiorach: Wybór wierszy (1954), Wiersze wybrane (1958), Zebrałem snop plonu... (1958), Opowiadania uciesne (1970, wraz z utworami Michała Lengowskiego), Z duchowej mej niwy... (1982).
Liczne odniesienia do postaci Michała Kajki można odnaleźć w powieści dla młodzieży "Pan Samochodzik i złota rękawica" autorstwa Zbigniewa Nienackiego.
